Makula, keskin ve merkezi görmeden sorumlu olan retinanın sarı nokta olarak da bilinen bölgesidir. Bu bölgeyi etkileyen hastalıklar genel olarak maküler dejenerasyon olarak adlandırılır. Bunlar arasında en yaygın olanı yaşa bağlı maküler dejenerasyon (AMD) olup, özellikle ileri yaşlarda görmeyi ve yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir.
Sarı nokta hastalığı, net görmeyi sağlayan retinanın merkezi bölgesi olan makulayı etkileyen bir hastalıktır. Genellikle yaşlanma ile ilişkilidir, ancak genetik yatkınlık ve yüksek miyopi gibi faktörlerden de kaynaklanabilir.
Net görmede zorluk
Görme bozukluğu (nesnelerin eğik veya bükülmüş görünmesi)
Merkezi görmede koyu veya bulanık bir alan
Okuma ve uzak nesneleri görme yeteneğinde kademeli kayıp
Bu belirtiler zamanla kötüleşerek okuma, araç kullanma ve yüzleri tanıma gibi günlük aktiviteleri ciddi şekilde zorlaştırabilir.
Bu hastalığın en yaygın nedeni, makulanın yaşlanmaya bağlı olarak dejenerasyona uğramasıdır. Diğer nedenler şunlardır:
Yüksek Miyopi: Göz küresinin aşırı uzaması, makulada hasara neden olabilir.
Doğuştan Retinal Hastalıklar: Kalıtsal retina hastalıkları sarı nokta hastalığına yol açabilir.
Yaş: 60 yaş ve sonrasında daha sık görülür.
Cinsiyet: Kadınlarda daha yaygındır.
Yaşam Tarzı: Sigara kullanımı, yüksek kolesterol ve kötü beslenme hastalık riskini artırabilir.
Güneş Işığına Maruz Kalma: Uzun süreli UV ışığına maruz kalma retina hasarına neden olabilir.
Genetik: Ailede bu hastalığın varlığı, riski artırır.
Maküler dejenerasyon tam körlüğe neden olmasa da, tedavi edilmediğinde merkezi görme kaybı gelişebilir ve hastalar günlük aktivitelerinde başkalarına bağımlı hale gelebilir.
1. Kuru Tip (Atrofik)
Vakaların %80’ini oluşturur.
Yavaş ilerler ve sıvı birikimi veya kanama görülmez.
Daha hafif olmakla birlikte, ilerleyerek ıslak tipe dönüşebilir.
2. Islak Tip (Egzudatif)
Vakaların %20’sini oluşturur.
Anormal kan damarı büyümesi, kanama ve sıvı sızıntısı ile karakterizedir.
Daha ciddi bir türdür ve tedavi edilmezse kalıcı görme kaybına yol açabilir.
Aşağıdaki belirtilerden herhangi biri varsa hemen göz doktoruna başvurulmalıdır:
Erken teşhis ve tedavi, görme yetisini korumada kritik bir öneme sahiptir.
Maküler dejenerasyon tam körlüğe yol açmasa da, tedavi edilmediği takdirde merkezi görme kaybı meydana gelebilir ve hastalar günlük yaşamda başkalarına bağımlı hale gelebilir.
60 yaş sonrası %30
70 yaş sonrası %40
80 yaş sonrası %50
90 yaş sonrası %70
1. Göz İçi Enjeksiyonlar
Islak maküler dejenerasyon için, anormal kan damarı büyümesini önlemek amacıyla anti-VEGF enjeksiyonları göze doğrudan uygulanır.
2. Kuru Tip AMD İçin Vitamin Takviyeleri
Lutein, zeaksantin ve antioksidanlar içeren özel takviyeler, hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir.
3. Eyemax-Mono Lens
Kuru tip AMD için tasarlanmış yenilikçi bir göz içi lensidir. Görüntüyü, retinanın sağlıklı bölgelerine kaydırarak iyileştirme sağlar ve küçük bir teleskop gibi çalışır.
Faydalar: Okuma ve araç kullanma gibi aktivitelerde merkezi görmeyi geliştirir.
Prosedür: Kısa süren, minimal invaziv bir işlemdir ve hastaneye yatış gerektirmez.
4. Makrovision Terapisi
Özel çift odaklı bir göz içi lensidir ve daha önce katarakt ameliyatı geçirmiş hastalara uygulanabilir.
Kimler Faydalanabilir: İleri kuru tip AMD hastaları, özellikle yakın görmede zorluk yaşayanlar.
Prosedür: Katarakt ameliyatı ile birlikte veya sonrasında uygulanabilir.
Kök Hücre Tedavisi
Kök hücrelerin kullanılmasıyla hasar gören retinal hücrelerin yenilenmesi üzerine araştırmalar sürmektedir.
Gen Tedavisi
Maküler dejenerasyonun genetik nedenlerini hedef alarak hastalık ilerlemesini durdurmayı veya tersine çevirmeyi amaçlayan yenilikçi tedavi yöntemleri geliştirilmektedir.
Işık Tabanlı Terapiler
Düşük seviyeli lazer veya fotobiyomodülasyon terapileri, iltihabı azaltma ve retina sağlığını iyileştirme potansiyeli taşıyan yeni yaklaşımlar arasında yer almaktadır.
1. Yaşa Bağlı Maküler Dejenerasyon Tedavisi
Göz içi enjeksiyonlar, vitamin takviyeleri ve lazer terapileri gibi tedavi seçeneklerini içerir.
2. Eyemax-Mono Lens AMD İçin
Kuru AMD hastaları için merkezi görmeyi iyileştiren devrim niteliğinde bir lens.
3. Maküler Dejenerasyon Belirtileri
Bozulmuş ve bulanık görme gibi erken uyarı işaretleri hakkında bilgi.
4. Islak ve Kuru Maküler Dejenerasyon Arasındaki Farklar
Belirtiler, ilerleyiş ve tedavi seçenekleri arasındaki farkları açıklar.
5. AMD İçin Risk Faktörleri
Yaş, genetik ve yaşam tarzının maküler dejenerasyona katkısını açıklar.
6. Maküler Dejenerasyonun Önlenmesi
Diyet, UV koruması ve sigarayı bırakma gibi riskleri azaltan yöntemler.
7. Maküler Dejenerasyon Konusundaki Son Araştırmalar
Kök hücre tedavisi, gen tedavisi ve yenilikçi göz içi lens teknolojileri hakkında güncel gelişmeler.